Η κολύμβηση χαρακτηρίζεται από πάρα πολλούς ιατρούς και παιδαγωγούς ως το ιδανικότερο άθλημα που επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την κατάσταση της υγείας (ψυχικής και σωματικής) και τη σωματική ανάπτυξη των παιδιών και των νέων.
Έχει ελάχιστους τραυματισμούς, δεν επιβαρύνει το μυοσκελετικό σύστημα κατά την αναπτυξιακή ηλικία του παιδιού, ενώ παράλληλα γυμνάζει όλο το σώμα και το καρδιαγγειακό σύστημα.
Τα παιδιά γεννιούνται έχοντας φυσική προδιάθεση για το νερό. Όσο πιο γρήγορα έρθουν λοιπόν σε επαφή με το υγρό στοιχείο, τόσο πιο εύκολα θα μάθουν να κολυμπούν, να μη φοβούνται το νερό και να έχουν όλα τα οφέλη που δίνει η άσκηση σε αυτό.
Οι ειδικοί θεωρούν ότι ιδανική ηλικία για να αρχίσει ένα παιδί εκμάθηση κολύμβησης είναι τα 3,5 με 4 χρόνια, ώστε να είναι σε θέση να καταλαβαίνουν τις οδηγίες που τους δίνει ο δάσκαλός τους.
Υπάρχουν βέβαια και τα βρεφικά τμήματα για παιδιά από 3 μηνών και άνω τα οποία λειτουργούν υπό την καθοδήγηση έμπειρων και καταρτισμένων προπονητών κολύμβησης.
Ας δούμε αναλυτικά τα πιο σημαντικά οφέλη που μπορούν να αποκομίσουν τα παιδιά μέσω της ενασχόλησής τους με το άθλημα της κολύμβησης:
Η κολύμβηση επηρεάζει ευνοϊκά τη λειτουργία της καρδιάς, το κυκλοφορικό και το αναπνευστικό σύστημα του οργανισμού όχι μόνο των παιδιών αλλά και των ενηλίκων. Η πίεση και η αντίσταση του νερού κατά τη διάρκεια της κολύμβησης, έχουν μία ιδιαίτερη επίδραση στην καρδιά, στους πνεύμονες και στο κυκλοφορικό σύστημα.
Επίσης η κολύμβηση έχει αποδειχτεί ότι έχει ευεργετικά αποτελέσματα στην ανάπτυξη των παιδιών με βρογχικό άσθμα και στον καλύτερο έλεγχο της νόσου. Αυτό συμβαίνει γιατί ο αέρας που εισπνέεται είναι κορεσμένος σε υδρατμούς και θερμός και έτσι δεν ευνοείται η εκδήλωση βρογχόσπασμου, όπως σε άλλα αθλήματα, ενώ παράλληλα έχουμε ενδυνάμωση των πνευμόνων και των αναπνευστικών μυών με αποτέλεσμα να έχουμε μείωση των συμπτωμάτων του άσθματος.
Κατά τη διάρκεια των κολυμβητικών κινήσεων το σώμα είναι σχεδόν οριζόντιο και τεντωμένο μέσα στο νερό. Έχουμε κίνηση σε όλο το σώμα και κυρίως στα χέρια, τα οποία εκτελούν ρυθμικές εναλλαγές, κάτι που ενδυναμώνει ιδανικά τα άνω άκρα και επιδρά θετικά στην κινητικότητα της σπονδυλικής στήλης.
Γι΄αυτόν τον λόγο και η κολύμβηση συνίσταται από παιδιάτρους και ορθοπεδικούς ως προληπτικό και θεραπευτικό μέσο ενάντια στα προβλήματα ή τις αδυναμίες της στάσης του σώματος.
Η κολύμβηση απαιτεί από τους μυς όλου του σώματος να συντονιστούν την ίδια στιγμή. Το νερό δημιουργεί περισσότερη αντίσταση από τον αέρα κι έτσι πρέπει να προσπαθούμε πιο σκληρά, με αποτέλεσμα οι μύες μας να δυναμώνουν περισσότερο.
Το κολύμπι και η άσκηση στο νερό, όταν συνοδεύονται από μεγάλο εύρος κινήσεων οι οποίες μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την ευλυγισία του ατόμου.
Παιδιά που ασχολούνται με την κολύμβηση συστηματικά, δεν αρρωσταίνουν εύκολα, ιδιαίτερα το χειμώνα. Μειώνονται αισθητά οι πιθανότητες να κολλήσουν μία γρίπη ή ίωση.
Η κολύμβηση τούς προσφέρει και τους διδάσκει ένα νέο τρόπο ζωής. Μέσω της κολύμβησης μαθαίνουν να ζουν υγιεινά, να αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες της ζωής με διαφορετικό και πιο θετικό τρόπο, να ξεχωρίζουν το καλό από το κακό και το σωστό από το λάθος.
Καθ’ όλη τη διάρκεια των ετών, από την εφηβεία έως την ενηλικίωση, καθώς και μετά από αυτή, η τακτική κολύμβηση θα αποδειχθεί μια πλήρης άσκηση που εγγυάται δραστήρια, υγιεινή ζωή και προλαμβάνει τους κινδύνους που ενέχει η καθιστική ζωή.
Η επαφή με το νερό είναι πολύ ευεργετική και βοηθά να χαλαρώσει το σώμα και το μυαλό. Η βύθιση στο νερό και η συγκέντρωση για την τεχνική, δημιουργούν έναν χαλαρωτικό διαλογισμό μέσα στο υγρό στοιχείο.
Τα παιδιά μαθαίνουν τεχνικές και με την επανάληψη εξασκούν την υπομονή, την επιμονή και τη φαντασία τους ως προς το πώς θα καταφέρουν να πετύχουν το στόχο τους.
Το παιδί αθλητής μαθαίνει τη διαφορά μεταξύ προσπάθειας και ικανότητας. Αναπτύσσεται η αυτοπειθαρχία και η επίγνωση της σημασίας της καλής προετοιμασίας, διότι βλέπουν τη διαφορά στην απόδοσή τους. Μαθαίνουν από τα λάθη τους και δέχονται πιο εύκολα εποικοδομητική κριτική, ως εργαλείο προόδου. Αναπτύσσουν μια αίσθηση δικαίου και μια αυτοπεποίθηση που δε βασίζεται στο δεκανίκι του εγωισμού.
Το να είσαι μέρος του συνόλου είναι πολύ σημαντικό για τα παιδιά. Το να λέμε: «Είμαι κολυμβητής» έχει μεγαλύτερη βαρύτητα στην ταυτότητα και την εικόνα του εαυτού μας από το να λέμε απλά «κολυμπάω»
Οι νεαροί κολυμβητές ξέρουν ότι πρέπει να ολοκληρώσουν τα μαθήματά τους, να κοιμηθούν καλά και να διασκεδάσουν. Μαθαίνουν, λοιπόν, να προγραμματίζουν τον χρόνο τους.
Τα παιδιά μαθαίνουν επίσης τη σημασία του «τι θυσιάζω τώρα» για να αποκομίσω αύριο. Η προπόνηση τούς μαθαίνει πως πρέπει να αγωνιστούν, για να αποκτήσουν αυτό που θέλουν, το οποίο έρχεται ύστερα από σκληρή προπόνηση.
Ενισχύει την αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμησή τους, τη σιγουριά και το θάρρος τους, ισχυροποιεί τη θέλησή τους και προάγει την ανεξαρτησία τους.
Τα περισσότερα παιδιά φοβούνται πολύ το νερό. Ο φόβος αυτός πρέπει να εξαλειφθεί σε νεαρή ηλικία, αλλιώς μπορεί να εξελιχθεί σε φοβία σε μεγαλύτερες ηλικίες. Η κολύμβηση θα πρέπει να μπει στη ζωή του παιδιού σε μικρή ηλικία, για να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη του παιδιού προς το νερό.
Αυξάνει την ευφυΐα και γενικότερα βελτιώνει τις νοητικές ικανότητες και τις γνωστικές λειτουργίες των παιδιών.
Σε μία δεύτερη οικογένεια που θα το προστατεύσει και θα το καθοδηγήσει σε ασφαλή μονοπάτια, μακριά από τους κινδύνους της κοινωνίας (ναρκωτικά, αλκοόλ, «κακές παρέες»).
Οι φιλίες που δημιουργούνται από τον κολυμβητικό χώρο κρατάνε μια ζωή και βασίζονται σε γερά θεμέλια. Οι φίλοι από το σχολείο, από το πανεπιστήμιο, από τα φροντιστήρια μπορούν να χαθούν με τα χρόνια. Οι φιλίες από το κολυμβητήριο παραμένουν γιατί στηρίζονται στην κοινή και σκληρή προσπάθεια και κυρίως στην αγάπη για το άθλημα.
Το παιδί έρχεται σε επαφή με παιδιά διαφορετικών κοινωνικών στρωμάτων, αλλά πλέον και διαφορετικών εθνικοτήτων, κουλτούρας και ιδεών. Τέλος δεν πρέπει να παραλείψουμε ένα πολύ σημαντικό όφελος της κολύμβησης:
Ο πνιγμός είναι από τις πρώτες βασικές αιτίες θανάτου από ατύχημα σε παιδιά! Το αποτελεσματικότερο μέσο, για να αποφευχθεί ο κίνδυνος πνιγμού είναι η εκμάθηση κολύμβησης. Όχι απλά η γνώση των κολυμβητικών κινήσεων αλλά και η άνετη και σωστή συμπεριφορά μέσα στο νερό.
Σε αυτό το σημείο όμως θα πρέπει να τονίσουμε πόσο σημαντικό είναι να μη διακόπτουν τα παιδιά (λόγω κρύου, χειμώνα, άσχημων καιρικών συνθηκών κ.τ.λ.) τις προπονήσεις τους, αλλά αντίθετα να υπάρχει μια συνέχεια, μια ροή ώστε να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, όσον αφορά την υγεία τους και την κολυμβητική τους πρόοδο.